Posts

Showing posts from November, 2021

KAREN RUWA (TARDIGRADE)

Image
 SCIENCE IN HAUSA: BABI NA BIYU KASHI NA BIYU (Episode 2) A cikin tarin halittu da suke wanzuwa cikin wannan duniyar tamu, mukan kasasu izuwa sashe daban-daban ta fuskar dabi'u, siffa ko yanayin cima. Mukan dauki zaki a mafi kwarjini, giwa mafi karfi, dila mafi wayo da sauransu... Dakata! Amma duk hakan ba abun mamaki bane idan kasan halittar TARDIGRADE; halitta mai dumbin al'ajabi da bayananta zasu zo kamar tatsuniya. Karen Ruwa (Turanci: Tardigrade) mai sunan kimiyya "Echiniscus succineus" wani irin launin halitta ne mai kankanta fiye da sauro da kafafu har takwas. Karen ruwa yanada tsawo kimanin milimita guda (1 millimeter) da kuma nauyi wanda bashida muhimmanci sosai. Yana daga cikin dangin halittu da akewa lakabi da "microorganisms"; ma'ana wadanda idanu basa iya gani saboda kankanta. A kiyasi na binciken malaman kimiyya, akwai akalla dangin karen ruwa kimanin 1100 da aka sani. Daga cikin abubuwa mafi mamaki gameda wannan halitta shine yanda take iy

DANYEN MAI (Crude Oil)

Image
 SCIENCE IN HAUSA: EPISODE 15 Mukan wayi gari da karar ababen hawa tattare da hayaki daga cikin magunarsu. Wannan hayakin ya kasu izuwa kaso daban daban bisa nau'in abinda kowacce na'ura walau ta mota, babur ko injin lantarki (generator) suke samarwa. Ko kuma irin wanda muke fitarwa daga madafa a cikin tukwanen gas ko murhun zamani mai aiki da kalanzir. Duk wadannan launin hayakin sun samo asaline daga wani bakin ruwa mai daraja da akewa lakabi da DANYEN MAI. Danyen mai (Turanci: Crude Oil) wani irin nau'ine na ruwa mai launin baki da ake hakowa daga karkashin kasa; walau akan tsandauri ko kuma ta karkashin ruwan teku. A kiyasi na ilmin kimiyya, danyen mai ya samu ne daga matattun halittun ruwa (marine life) da suka dade da mutuwa milyoyin shekaru a baya. Wadannan matattun halittu sun narkene izuwa danyen mai bayan matsi da kuma narkon zafi daya motsesu tsawon lokaci. Tsawon lokaci, danyen mai ya zamto a kwance ne tsakanin duwatsu wadanda basa barin ruwa ya ratsa ta cikinsu